1.jpg

Ostrów do 1939. Wypisy z dziejów miasta

Wystawa przedstawia dzieje polityczne, ekonomiczne i społeczne Ostrowa od początków wieku XVIII do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku.
 
Najważniejsze aspekty historii miasta i jego mieszkańców zawiera prezentacja na ekranie dotykowym zatytułowana „Wypisy z dziejów miasta”. Udostępniony tu w wersji cyfrowej materiał oparto o zbiory Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego. Scenariusz w siedmiu rozdziałach (zakładkach) podaje informacje dotyczące osiemnastowiecznych właścicieli, samorządu miejskiego i terytorium, grup wyznaniowych i stowarzyszeń, rozwoju gospodarczego, historii garnizonu, zagadnień edukacji i życia kulturalnego. Na ponad stu slajdach można obejrzeć wizerunki Przebendowskiego, Bielińskiego i Radziwiłłów, rękopisy i pieczęcie, mapy miasta i regionu, archiwalia dotyczące jednostek wojskowych pruskich i polskich (z uwzględnieniem służby Manfreda von Richtchofena w pułku ułanów, losów żołnierzy – Polaków wcielonych do armii pruskiej, udziału mieszkańców regionu w Powstaniu Wielkopolskim), źródła oraz fotografie rzemieślnicze, kupieckie i przemysłowe (w tym najważniejszych przedsiębiorstw – browaru Hirschów, Fabryki „Wagon”), dokumenty i fotografie placówek edukacyjnych (z najstarszą w Południowej Wielkopolsce szkołą średnią – Gimnazjum Męskim), przykłady ostrowskich wydawnictw z XIX i XX wieku, materiały związane z wieloma organizacjami i stowarzyszeniami.
 
Ikonografię miasta licznie prezentowaną w „Wypisach…” poszerzono w drugiej prezentacji ekranu dotykowego zatytułowanej „Ulicami dawnego Ostrowa”. Tu można poznać wizerunek miasta z przełomu XIX i XX wieku oraz okresu II Rzeczypospolitej. Kilkadziesiąt pocztówek wydanych przed 1939 rokiem prowadzi widza od Rynku przez ul. Kościelną i Kaliską do sąsiadującej z Ostrowem wsi Krępa, od „Krótkiej Wrocławskiej” po odległe przedmieście z wieżą wodociągową przy Bismarckstarsse (dzisiejsza Kościuszki), od kamienicy „Pod Filarami” do oddalonego dworca kolejowego.
Poza prezentacją elektroniczną dzieje miasta przedstawione są przez oryginalne, uporządkowane tematycznie eksponaty. Reliktem najdawniejszej, parterowej zabudowy miasta jest belka stropowa z tzw. Zajazdu Napoleońskiego datowana „Anno 1804”. Okres stacjonowania wojska pruskiego przypomina kurtka mundurowa i czapka 1. Pułku Ułanów im. Cara Aleksandra III, czapka i pamiątkowa fajka żołnierza 155. Pułku Piechoty Pruskiej, medale upamiętniające cesarza Wilhelma I i zwycięstwo w wojnie francusko-pruskiej 1870-71. Lata walki o niepodległość przywołują pamiątki Powstania Wielkopolskiego – chorągiew z listopada 1918, tablica nagrobna żołnierza Batalionu Pogranicznego Jana Mertki, odznaki i odznaczenia powstańcze, srebrna biżuteria patriotyczna jednej z ostrowianek.
O zapoczątkowanej w 1730 roku tradycji Kurkowego Bractwa Strzeleckiego mówią liczne odznaki i trofea strzeleckie z lat międzywojennych oraz fotografie i puchar przechodni ufundowany przez starostę ostrowskiego w 1930 roku. Inne odznaki i trofea dokumentują działalność Związku Podoficerów Rezerwy oraz powiatowego oddziału Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego (PWiWF).
Wśród licznych eksponatów związanych z działalnością gospodarczą ostrowian na szczególną uwagę zasługuje drewniane śmigło samolotowe wyprodukowane w fabryce Włodzimierza Wentzla, który prowadził również handel paliwem, samochodami, rowerami, radioodbiornikami. Inni aktywni przedsiębiorcy branży komunikacyjnej  zajmowali się produkcją i sprzedażą rowerów (tablica reklamowa Otello-Herold, holenderski rower z tabliczką sklepu w Ostrowie) czy montażem motocykli (motocykl Wul-Gum). Prężnie funkcjonowały fabryczki maszyn i sprzętu rolniczego, o czym świadczy sieczkarnia sygnowana „Maryan Kraszkowski” oraz tabliczki znamionowe firm M.Arnolda, A.Bierwagena, A. Glapy, E.Gutsche’go. O browarze należącym przez kilkadziesiąt lat do rodziny Hirschów przypominają nie tylko butelki i kufle z różnych okresów czy firmowe żetony płatnicze, ale także pamiątka rodzinna – waza do ponczu podarowana w prezencie ślubnym Elizie i Richardowi Hirschom w 1873 roku. Najlepiej działający przedsiębiorcy, rzemieślnicy i kupcy otrzymali na zorganizowanej w Ostrowie w 1909 roku srebrny medal „W nagrodę za postęp w przemyśle" – jego dwa egzemplarze można obejrzeć na ekspozycji.
Wiedzę na temat Ostrowa uzupełnia jeszcze jeden sprzęt multimedialny umieszony w sali ekspozycyjnej. Kiosk (dostosowany dla osób niepełnosprawnych ruchowo) zawiera m.in. prezentacje przybliżające genezę i historię herbu miasta, w tym wersję legendarną w formie animowanej opowieści. Ponadto kilkanaście krótkich filmów video pod wspólnym tytułem „Wpisani w Ostrów” prezentujących biografie znanych osób, których losy przeplotły się z  dziejami miasta (m.in. Jana Jerzego Przebendowskiego, Antoniego i Luizy Radziwiłłów, Fryderyka Chopina, kard. Mieczysława Halki Ledóchowskiego, Manfreda von Richthofena, Jarosława Iwaszkiewicza, Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego.

Wiedza o mieście i regionie



Zobacz

Kalendarz

Marzec 2024
Pon Wto Śro Czw Pią Sob Nie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31